انکار و تحریف هولوکاست از سوی دولت و رسانه‌های رسمی ایران (۱۹۹۸-۲۰۱۶)
۲۳ ژانویه ۱۹۹۸ : علی اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهوری ایران از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷ راه پیمایی روز قدس را با رد قتل عام شش میلیون یهودی در جنگ جهانی دوم، بعنوان تبلیغات صهیونیستی آغاز کرد. 1
۲۰ آوریل ۱۹۸۹: رهبر ایران، آیت الله علی خامنه‌ای با روژه گارودی (Roger Garaudy)، منکر فرانسوی هولوکاست،2 دیدار کرد. وی در کتاب خود، «اسطوره‌های بنیانگذار سیاست اسرائیل» به قربانیان یهودی به عنوان «افسانه‌ی شش میلیون» اشاره کرده است.
۱۳ ژانویه ۱۹۹۸: نویسنده‌ی مقاله‌ای در روزنامه‌ی رسالت، رسانه‌ی حامی خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد (سیاستمدار وقت) مدعی شد که با وجود آنکه یافته‌های روژه گارودی «دور از واقعیت» نبوده است و بسیاری از پژوهشگران، گزارش‌های جنایات آشویتس را «دروغی بزرگ» می‌دانند، وی در فرانسه به دادگاه فراخوانده شده است. پژوهشگران غربی به جای «نوشتن تاریخ» جنایات نازی‌ها، دست به «جعل تاریخ» زده‌اند.3
۱۹ ژانویه ۱۹۹۸: رئیس جمهور محمد خاتمی، در تلویزیون تهران، گارودی را فردی «متفکر» و «مومن» نامید که صرفاً، به دلیل «رنجاندن غرب» با تحقیقات خود تحت پیگرد قانونی قرار گرفته است.4
۱۴ژانویه ۱۹۹۹: مقاله‌ی منتشر شده در روزنامه‌ی ایرانی جمهوری اسلامی، که زمانی به وسیله آیتالله علی خامنه‌ای مدیریت می‌شد، اعلام کرد که «شعار دروغین کشتار میلیون‌ها یهودی» «دستاویز مضحک» صهیونیست‌ها، برای اثبات ضرورت تاسیس یک دولت یهودی، به مردم دنیا بوده است و هر کسی که این «ادعای تاریخی را بر اساس شواهد معتبر» رد کرده است، با تهدید، وادار به سکوت شده است.5
ژانویه-فوریه ۲۰۰۱: نویسنده‌ی روزنامه‌ی دولتی تهران تایمز مدعی شد که فقط ۱۵۰،۰۰۰زندانی در آشویتس کشته شده‌اند و بیشتر موارد مرگ را می‌توان به بیماری نسبت داد. کشتارهای هدفمند، صرفاً به دلیل « مقاومت و خرابکاری» افراد بوده است. نویسنده‌ی دیگر، روزنامه‌ی تهران تایمز مدعی شد که هیچ مدرکی برای تایید کشتار «حتی یک نفر در اردوگاه‌های آلمان» به وسیله گاز وجود ندارد و اسناد آلمان «داستان هولوکاست» را «مستقیماً رد می‌کند».6 7
۲۴ آوریل ۲۰۰۱: آیتالله علی خامنه‌ای در سخنرانی خود در یک گردهمایی در تهران با موضوع فلسطین مدعی شد که «ارقام اغراق‌آمیز» مربوط به کشتار یهودیان در جریان واقعه‌ی هولوکاست «برای جلب ترحم مردم دنیا، زمینه‌سازی برای اشغال فلسطین و توجیه جنایات صهیونیست‌ها» جعل شده است.8
اوت ۲۰۰۳: دولت ایران از جرالد فردریک توبن (Gerald Fredrick Töben)، بنیانگذار موسسه‌ی استرالیایی آدلاید Adelaide، انتشارات آنلاین و چاپی مطالب نافی هولوکاست، را برای سخنرانی در گردهمایی بین‌المللی انتقاضه فلسطین به تهران دعوت کرد. دادگاه‌های آلمان و استرالیا، توبن را به دلیل نقض قوانین انکار هولوکاست مجرم شناخته‌اند9. توبن در سخنرانی خود در این گردهمایی مدعی شد که آشویتس برای قتل‌عام این شمار از یهودیان، از فضای کافی برخوردار نبوده است.10
۲۶ ژانویه ۲۰۰۵: تهران تایمز سرمقاله‌ای با عنوان «دروغ‌های صنعت هولوکاست» به قلم حسین امیری منتشر کرد.11
۸ دسامبر ۲۰۰۵: در جریان سازمان‌دهی نشست کنفرانس اسلامی در مکه (اکنون سازمان همکاری اسلامی نامیده می‌شود)، احمدی‌نژاد اظهار کرد: «برخی از کشورهای اروپایی اصرار دارند که بگویند هیتلر میلیون‌ها یهودی مظلوم را در کوره‌های آدم‌سوزی سوزانده است. آنها چنان بر روی این موضوع پافشاری می‌کنند که اگر فردی خلاف آنرا ثابت کند، او را محاکمه می‌کنند و به زندان می‌اندازند».12
۱۳ دسامبر ۲۰۰۵: احمدی‌نژاد در سخنرانی خود در شهر زاهدان، مدعی شد که اروپایی‌ها «افسانه‌ای را به نام هولوکاست ساخته‌اند و قداستی فراتر از خدا، مذهب و پیامبران به آن داده‌اند». این سخنرانی از تلویزیون ایران پخش شد.13
۶ فوریه ۲۰۰۶: فرید مرتضوی، دبیر گرافیک روزنامه‌ی ملی همشهری در ایران، خبر مسابقه‌ی کاریکاتور با موضوع هولوکاست را با جوایز نقدی و مدال طلا برای برندگان آن، اعلام کرد. این روزنامه که متعلق به شهردای تهران است و پرتیراژترین روزنامه‌ی ایران محسوب می‌شود، حدود ۱۲۰۰ اثر از ۶۰ کشور، از جمله کاریکاتورهای انکار یا تحقیر هولوکاست، دریافت کرد.14
۲ جولای ۲۰۰۶: رهبر مذهبی ایران، سید علی خامنه‌ای در سخنرانی خود در جمع پرسنل نیروی هوایی ایران به «افسانه‌ی قتل‌عام یهودیان به نام هولوکاست» اشاره کرد.15
اوت ۲۰۰۶: موسسه هنری و فرهنگی صبا در تهران با حمایت احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری ایران، ۲۰۰ کاریکاتور از آثار برگزیده‌های مسابقه‌ی کاریکاتور هولوکاست فوریه ۲۰۰۶ را به نمایش گذاشت.16
۱۱-۱۲ دسامبر ۲۰۰۶: موسسه مطالعات علوم سیاسی و علوم بین‌المللی وزارت امور خارجه ایران (IPIS) یک گردهمایی با عنوان «بررسی هولوکاست: چشم‌انداز جهانی» برای ترویج انکار هولوکاست برگزار کرد. رسول موسوی، ریاست IPIS، این گردهمایی را فرصتی برای بررسی هولوکاست «فارغ از ممنوعیت‌ها ومحدودیت‌های اعمال شده‌ی غرب در اروپا» توصیف کرد.<> شصت و هفت تن از سی کشور در آن حضور یافتند. از شرکت‌کنندگان می‌توان به دیوید دوک (David Duke)، رهبر سابق کو کلاکس کلان (Ku Klux Klan) و منکر هولوکاست، رابرت فوریسون (Robert Faurisson)، منکر فرانسوی هولوکاست و مسئولان حزب ملی دموکرات نئونازی آلمان (NPD) اشاره کرد.17 18
۲۰۰۶/۲۰۰۷: کتاب محمد تقی تقی‌پور با نام پس پرده هولوکاست، توسط موسسه دولتی پژوهش و علوم سیاسی (PSRI) منتشر شد. نویسنده بر این باور هست که نازی‌ها هیچگاه برنامه‌ای برای نابودسازی یهودیان نداشته‌اند و مرگ زندانیان در اردوگاه‌های جنگی به دلیل تیفوس بوده است.19
۷ ژانویه ۲۰۰۷: برگزارکننده‌ی نشست «بررسی هولوکاست: چشم‌انداز جهانی»، محمد علی رامین، سیاستمدار، تحلیل‌گر سیاسی، نویسنده‌ی ایرانی، معاون سابق وزارت فرهنگ و مشاور رئیس جمهور وقت، احمدی‌نژاد، از ایجاد «بنیاد جهانی تحقیقات هولوکاست» به مدیریت خودش خبر داد.20
۲۶ ژانویه ۲۰۰۷: ایران قطعنامه‌ی 21۶۱/۲۵۵ درباره ممنوعیت انکار هولوکاست، را محکوم کرد و اعلام نمود که موضوع هولوکاست باید برای تعیین دامنه‌ی آن مورد بررسی قرار بگیرد.22
۱۵ فوریه ۲۰۰۷: ۱۰۳ ایرانی ساکن اروپا و آمریکای شمالی با صدور بیانیه‌ای در نشریه‌ی نقد و بررسی کتاب نیویورک The New York Review of Books گردهمایی سال ۲۰۰۶ دولت درباره‌ی هولوکاست را محکوم کردند و با تاسف از انکار واقعیات هولوکاست اعلام کردند که انکار هولوکاست «به ابزاری تبلیغاتی برای پیشبرد اهداف جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است».23
۶ سپتامبر ۲۰۱۲: مارک وبر (Mark Weber) از موسسه‌ی مطالعات تاریخی کالیفرنیا (IHR)، که مطالبی درباره انکار هولوکاست منتشر و کنفرانس‌هایی را با موضوع انکار هولوکاست حمایت مالی کرده است، از ایران بازدید و در دانشگاه تهران سخنرانی کرد.24
۲۵ سپتامبر ۲۰۱۳: حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در مصاحبه با کریستین امانپور در شبکه‌ی سی‌ان‌ان، با محکوم کردن هولوکاست اظهار کرد: «من می‌توانم به شما بگویم که هر جنایتی که در تاریخ علیه بشریت رخ داده است، شامل جنایات نازی‌ها علیه یهودی‌ها و غیریهودی‌ها، مذموم و محکوم است. ما هر جنایتی را که آنها علیه یهودی‌ها مرتکب شده‌اند محکوم می‌کنیم». رسانه‌های ایران بعداً سی‌ان‌ان را به تحریف اظهارات روحانی متهم کردند.25 26
۲۰ مارس ۲۰۱۴: آیتالله علی خامنه‌ای در پیام رسمی نوروزی سال ۲۰۱۴ اظهار کرد: هولوکاست رویدادی است که واقعیت آن مشخص نیست و اگر رخ داده باشد، چگونگی رخ دادن آن نامعلوم است.27
۱ آوریل ۲۰۱۵: دو سازمان فرهنگی تحت پوشش دولت ایران خبر، از دومین مسابقه‌ی کاریکاتور هولوکاست دادند و اعلام کردند که انتظار می‌رود آثار کاریکاتوریست‌هایی از ده‌ها کشور را دریافت کنند.28
۱۶ دسامبر ۲۰۱۵: برگزارکنندگان یازدهمین دوسالانه کاریکاتور بین‌المللی تهران، جایزه‌ی نقدی برنده مسابقه کاریکاتور هولوکاست را ۵۰,۰۰۰ دلار اعلام کردند.29
۲۷ ژانویه ۲۰۱۶: در روز جهانی یادبود هولوکاست، رهبر ایران، آیتالله علی خامنه‌ای، پیامی تصویری با عنوان «هولوکاست: آیا قرون وسطی به پایان رسیده است؟» در تارنمای خود منتشر کرد که اظهارات او در سال ۲۰۱۴ درباره زیر سوال بردن کشتار بیش از شش میلیون یهودی به دست نازی‌ها در جنگ جهانی دوم را نیز شامل می‌شد. خامنه‌ای اظهار کرده بود: «هیچ کس در کشورهای اروپایی جرات نمی‌کند درباره‌ی هولوکاست حرف بزند، با این که مشخص نیست که آیا اصل این موضوع واقعیت دارد یا خیر و حتی اگر واقعیت داشته باشد، مشخص نیست که چگونه رخ داده است. صحبت کردن درباره هولوکاست و ابراز تردید درباره آن گناهی بزرگ محسوب می‌شود. اگر کسی این کار را انجام دهد، او را متوقف، بازداشت، زندانی و جریمه می‌کنند. این در حالی است که آنها مدعی حمایت از آزادی هستند. این جهل موجود در دنیای امروز است». در همان روز، ایرینا بوکوا (Irina Bokova)، مدیر کل یونسکو، با حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران دیدار کرد و مشکل نمایشگاه کاریکاتور هولوکاست را که قرار بود در ژوئن ۲۰۱۶ برگزار شود با وی در میان گذاشت.30 31
۲۵ آوریل ۲۰۱۶: وزیر امور خارجه، محمد جواد ظریف در مصاحبه‌ای با نیویورکر تلاش کرد که نشان دهد رابطه‌ای میان دولت و مسابقات هولوکاست وجود ندارد و ادعا کرد که این مسابقات حمایت یا تأییدی از دولت نگرفته و برای برگزاری آن نیازی به مجوز دولتی نبوده است.سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صحبت‌های وزیر را زیر سوال برد و تأیید کرد که وزارت، هرگونه برنامه‌ی روشنگرانه در ارتیاط یا هولوکاست را حمایت می‌کند.سخنگوی مسابفات نیز همکاری با وزارت را در مورد مسابقه تأیید کرد. در پی مصاحبه‌ی وزیر امور خارجه، ظریف، مسعود شجاعی طباطبایی، سخنگوی مسابقه گفت که ظریف به مسابفات دعوت نشده است.
نمایشگاه در تاریخ ۳۰ مه ۲۰۱۶ به پایان رسید. ۱۴ می ۲۰۱۶: نمایشگاهی، ۱۵۰ کاریکاتور هولوکاست از آثار برگزیده‌ی یازدهمین دوسالانه بین‌المللی کاریکاتور تهران در بخش هنری سازمان تبلیغات اسلامی به تماشا خواهد شد. این تاریخ با روز صدور بیانیه استقلال اسراییل همزمان شده بود.32
۳۱ مه ۲۰۱۶: مراسم اهدای جوایز برندگان مسابفات هولوکاست برگزار شد. طبق گفته‌ی برنامه‌گزاران، شش جایزه به کاریکاتوریست‌های ایرانی، دو جایزه به کاریکاتوریست‌های برزیلی، دو جایزه به برندگان فرانسوی، دو جایزه به برندگان از اندوزی و به هریک از کاریکاوریست‌های ترکیه، مراکش، هند، و پرتقال یک جایزه تعلق گرفت. . مجید ملانوروزی، مدیر موزه‌ی هنرهای معاصر تهران و سرپرست بخش هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یکی از مقاماتی بود که در مراسم اهدای جوایز در تاریخ ۳۱ مه ۲۰۱۶ نقش داشت. طبق گزارش، جمع جوایز بالغ بر ۵۰،۰۰۰ دلار می‌رسید.
جولای ۲۰۱۶: آثار نمایشگاه کاریکاترر هولوکاست ماه مه، در دیگر استا‌ن‌های ایران از جمله لرستان، قزوین، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان، قم، بوشهر و چهارمحال بختیاری به نمایش گذاشته شد. روز قدس ، با به نمایش گذاشتن ۳۵ کاریکاتور در خیابان‌ها و پل‌ها نمایشگاه استان همدان گشایش یافت
۱۶ اوت ۲۰۱۶: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه، به دلیل موضعش در ارتباط با نمایشگاه و مسابفه‌ی هولرکاست، در مجلس شورای اسلامی مورد پرسش قرار گرفت. او بار دیگر اظهار داشت که این نماشگاه کار یک سازمان غیر دولتی بوده و نیازی به حضور مقامات دولتی وجود نداشته است. او پاسخ داد؛" من همیشه معتقد بوده‌ام که این موضع [انکار هولوکاست] هیچ سودی برای جمهوری اسلامی ندارد. این نمایشگاه، بدون هماهنگی وزارت امور خارجه برگزار شده است. من گفتم که این اقدام دولت نیوده و من در آن حضور نخواهم داشت. این نماشگاه کار یک سازمان غیر دولتی بود و نیازی به حضور مقامات دولتی نبود….. به عنوان یک متخصص، من اعلام می‌کنم که صحبت درباره‌ی هولوکاست، هیچ لطمه‌ای به رژیم صهیونیستی نمی‌زند."
معیارهای بین‌المللی انکار و تحریف هولوکاست
قطعنامه ۶۰۷ مجمع عمومی سازمان ملل، نوامبر ۲۰۰۵ (محکومیت انکار هولوکاست)
قطعنامه ۲۵۵/۶۱ مجمع عمومی سازمان ملل، ژانویه ۲۰۰۷ (محکومیت انکار هولوکاست)
قطعنامه c۳۴/۶۱ یونسکو، ۲۰۰۷ (مقابله با انکار هولوکاست از طریق آموزش)
ائتلاف بین‌المللی بزرگداشت هولوکاست (IHRA)، مصوب اکتبر ۲۰۱۳ (تعریف مقدماتی انکار و تحریف هولوکاست)33
1رابرت ویستریش (Robert S. Wistrich). وسوسه مرگبار: یهودی-ستیزی از دوران باستان تا جهاد سراسری (نیویورک: رندوم هاوس، ۲۰۱۰)، ص. ۹۱۳.
2ماتیاس کونتزل (Matthias Küntzel)، «ریشه‌های یهودی-ستیزی ایران و پیامدهای جاری آن»، مقالات ماتیاس کونتزل، http://www.matthiaskuentzel.de/contents/the-roots-of-iranian-antisemitism-and-its-current-consequences (تاریخ دسترسی: ۵ آوریل ۲۰۱۶).
3دیوید منشری، «ایران، یهودیت و هولوکاست»، موسسه ارتباطات چینی-غربی، http://sino-west.org/sjtu/Holocaust.pdf (تاریخ دسترسی: 9۹ می ۲۰۱۶).
4مناشری.
5همان منبع.
6همان منبع.
7همان منبع.
8همان منبع.
9آیسلین سیمپسون (Aislinn Simpson)، «دستگیری جرالد توبن، منکر هولوکاست، در هیترو»، تلگراف، ۱ اکتبر ۲۰۰۸، http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/australiaandthepacific/australia/3116061/Holocaust-denier-Gerald-Toben-arrested-at-Heathrow.html.
10جورج میشل (George Michael)، «رمزگشایی از دیدگاه احمدی‌نژاد درباره هولوکاست»، میدل‌ایست فورم، http://www.meforum.org/1704/deciphering-ahmadinejads-holocaust-revisionism (تاریخ دسترسی: ۸ آوریل۲۰۱۶).
11استیون ویکن (Steven Wicken)، «دیدگاه‌های هولوکاست در رسانه‌های عرب و گفتمان عمومی»، ژورنال امور بین‌المللی ییل 1، شماره ۲ (۲۰۰۶)، ص. ۱۰۵
12ییگال کارمون (Yigal Carmon)، «نقش انکار هولوکاست در ایدئولوژی و راهبرد رژیم ایران»، یاد واشم (Yad Vashem)، http://www.yadvashem.org/yv/en/holocaust/insights/pdf/carmon_iranian_denial.pdf (تاریخ دسترسی: ۸ آوریل ۲۰۱۶).
13مانفرد گرستن‌فلد (Manfred Gerstenfeld)، سوء‌استفاده از خاطره هولوکاست: تحریفات و واکنش‌ها (اورشلیم، مرکز امور عمومی اورشلیم،۲۰۰۹)، ص. ۴۸.
14ویستریش، ص. ۹۱۶–۱۷.
15ماتیاس کونتزل، «انکار معتدل هولوکاست در ایران؟»، مقاله ماتیاس کونتزل، http://www.matthiaskuentzel.de/contents/moderate-holocaust-denial-in-iran (تاریخ دسترسی: ۵ آوریل ۲۰۱۶).
16ماتیاس کونتزل، نفرت اهریمنی: انکار هولوکاست و یهودی-ستیزی در ایران (اورشلیم: مرکز بین‌المللی مطالعات یهودی-ستیزی ویدال ساسون، ۲۰۰۷)، ص.۱۷.
17منشری.
18ماتیاس کونتزل، نفرت اهریمنی، ص. 1؛ «حضور منکران هولوکاست در نشست علمی در ایران»، گاردین، ۱۱ دسامبر ۲۰۰۶، http://www.theguardian.com/world/2006/dec/12/iran.israel.
19منشری.
20ویستریش، ص. ۹۲۰.
21مجمع عمومی، «قطعنامه مصوب مجمع عمومی درباره انکار هولوکاست (A/RES/۶۱/۲۵۵ ه۲۶ ژانویه ۲۰۰۷،» سازمان ملل ۲۰۰۷، http://www.un.org/en/holocaustremembrance/docs/res61.shtml.
22ویستریش، ص. ۱۰۹.
23غلامرضا افخمی، «در نشست هولوکاست با حمایت دولت ایران»، The New York Review of Books ه ۱۵ فوریه ۲۰۰۷، http://www.nybooks.com/articles/2007/02/15/on-the-holocaust-conference-sponsored-by-the-gover/.
24آلوین روزنفلد (Alvin H. Rosenfeld)، ویراستار رمزگشایی از یهودی-ستیزی جدید (بلومینگتون: انتشارات دانشگاه ایندیانا ۲۰۱۵)، ص. ۳۷۲.
25میک کرور (Mick Krever) و جاش لویز (Josh Levs)، «رئیس جمهوری جدید ایران: بله، هولوکاست رخ داده است»، سی‌ان‌ان، ۲۵ سپتامبر 2013، http://amanpour.blogs.cnn.com/2013/09/25/irans-new-president-yes-the-holocaust-happened.
26مکس فیشر (Max Fisher)، «مشکل یهودی حسن روحانی»، واشینگتن پست، ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۲، https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2013/09/26/hassan-rouhanis-jewish-problem.
27باراک راوید (Barak Ravid)، «واقعیت نامعلوم هولوکاست. به گفته رهبر ایران»، هاآرتس، ۲۱ مارس ۲۰۱۴، http://www.haaretz.com/jewish/news/1.581145.
28ایران کارتون، «دومین مسابقه بین‌المللی کاریکاتور هولوکاست - ۲۰۱۵»، http://www.irancartoon.com/the-second-holocaust-international-cartoon-contest-2015 (بازیابی شده: ۸ آوریل ۲۰۱۶).
29خبرگزاری جمهوری اسلامی، «جایزه نقدی ۵۰،۰۰۰ دلاری برای برنده مسابقه دوسالانه کاریکاتور هولوکاست تهران»، ایرنا، ۱۷ دسامبر ۲۰۱۵، http://www.irna.ir/en/News/81883105.
30جک مور (Jack Moore)، «انتشار فیلم انکار هولوکاست از سوی آیتالله خامنه‌ای در روز بزرگداشت»، نیوزویک، ۲۸ ژانویه ۲۰۱۶ ، http://www.newsweek.com/irans-ayatollah-khamenei-posts-holocaust-denial-video-remembrance-day-420511.
31الساندرو بیانچی (Alessandro Bianchi)، «اعتراض یونسکو به روحانی درباره مسابقه کاریکاتور هولوکاست»، نیوزویک, ۲۶ ژانویه۲۰۱۶، http://www.newsweek.com/unesco-challenge-irans-rouhani-holocaust-cartoon-competition-419600.
32«نمایشگاه کاریکاتورهای بین‌المللی هولوکاست در مرکز هنری / ارائه ۱۵۰ اثر هنری»،خبرگزاری فارس، ۲ می ۲۰۱۶ http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950213000239.
IHRA33 سازمانی بین دولتی است که برای حمایت از معرفی، بزرگداشت و بررسی هولوکاست در سطوح ملی و بین‌المللی فعالیت می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر مراجعه کنید به: https://www.holocaustremembrance.com.